Triết gia Albert Camus nói: "Việc hỏi rằng cuộc đời này đáng sống hay không đáng sống là một câu hỏi cơ bản nhất trong mọi câu hỏi. Tất cả những câu hỏi còn lại, như thế giới là ba chiều hay nhiều chiều, trí tuệ có chín hay mười hai phạm trù đều chỉ là những câu hỏi đến sau".
Sau siêu phẩm Ikigami năm trước, thì năm nay NXB Trẻ lại kết thúc một siêu phẩm nữa, Alice in Borderland - Alice ở Xứ Tử Thần. Dù chỉ gói gọn trong 18 tập truyện, nhưng những triết lý hiện sinh mà Haro Aso gửi gắm vào lại ngồn ngộn không thua gì những tác phẩm văn học chính thống. Cuộc đời đẹp không, cuộc đời đáng sống không, con người sinh ra để làm gì, công bằng có không, ta đang sống hay đang tồn tại... hàng loạt câu hỏi đặt ra và người đọc phải tự tìm ra câu trả lời ẩn trong những trò chơi chết chóc.
Arisu (cách đọc của người Nhật từ Alice) vốn là một kẻ bình thường, chán chường với cuộc đời, tự nguyện làm cái bóng của cậu em trai mình. Trong một đêm vui say túy lúy với 2 cậu bạn, họ nhìn thấy một chùm pháo hoa, để rồi tỉnh dậy là một Tokyo hoang vắng. Ở nơi này không còn ai khác ngoài những người như Arisu, ở nơi này không còn gì khác ngoài việc phải tham gia vào những "game" hằng đêm để tăng visa thời hạn sống, ở nơi này không có gì khác ngoài sự tàn bạo và đau khổ tột cùng. Nhưng ở nơi ấy vẫn còn có một thứ mà phải đến cuối ta mới nhận ra, ý nghĩa của cuộc đời.
Không ít lần, các nhân vật xuất hiện ở Xứ Tử Thần đặt câu hỏi: “Tại sao mình vẫn chưa chết, tại sao mình vẫn sống”. Đó quả là một câu hỏi lớn, vì chuyện còn tồn tại ở nơi ấy ắt hẳn phải mang một ý nghĩa gì đó. Mỗi người phải tự đi tìm ý nghĩa cho cuộc đời mình, mỗi người đều có một lý do để đến Xứ Tử Thần, và nhiều lý do để cố gắng sống sót ở nơi tận cùng thế giới này. Mỗi người đều mang một “vết nứt” trong tâm hồn, khi đến đây, vết nứt đó có khép miệng hay vỡ toác ra là ở số phận, nhưng dù sống hay chết, tất cả đều học được một bài học gì đó, một bài học mà trước khi bị đưa đến đây họ không bao giờ có thể học được, hoặc nghĩ đến.
Cuộc sống này có ý nghĩa gì với con người? Chúng ta thực sự muốn trở thành cái gì, tôi là ai? Câu hỏi này khó, vì đa số không ai hỏi cả, họ chỉ mải miết chạy theo những điều được định sẵn, những bản dạng mà người thân, bạn bè, thể chế, hoàn cảnh sống áp vào và buộc ta phải “diễn cho đúng vai”, hiếm khi nào ta dừng lại tự hỏi ý nghĩa những việc ta đang làm hằng ngày là để làm gì, ta chỉ làm theo những điều nhỏ hơn, vô vị hơn, ít phải suy nghĩ hơn. Khi đến Xứ Tử Thần, không ai còn bó buộc bởi những thứ đó nữa, đây là lúc họ quay lại với câu hỏi nguyên sơ, sự sống và cái chết.
Những trò chơi chết chóc trong Alice in Borderland thực sự quá hay và thông minh, mỗi trò chơi đều mang một ý nghĩa, khai thác sâu vào trong góc tối mỗi con người. Các trò chơi chia ra làm 4 hệ cơ rô chuồn bích, và số càng cao thì mức độ khó càng cao hơn. Thông qua trò chơi, người chơi sẽ nhận ra được ý nghĩa của cuộc sống, về lý do sao ta phải vật lộn bước tiếp mà không tự kết liễu đời mình.
Trong các trò chơi, mình thích nhất là trò khi chuyển qua Next Stage rồi, trò J Cơ, một trò chơi tâm lý cực kỳ hay, đòi hỏi cân bằng giữa âm mưu, tin tưởng, quan hệ hợp tác và cả những tiểu xảo. Còn phần truyện thích nhất vẫn là phần ở Beach, một phần rất hào hứng, vui tươi, hấp dẫn và đầy đủ các cung bậc cảm xúc, cũng như hé lộ ra nhiều điều bất ngờ. Tất nhiên là mỗi người sẽ tìm ra được một trò chơi mà mình thấy thích thú nhất khi đọc bộ truyện này.
Tổng thể câu chuyện được xây dựng chặt chẽ, đầy đủ các nút thắt mở và thêm rất nhiều câu chuyện bên lề để khắc họa và giải thích lý do tại sao lại hình thành nên tính cách nhân vật như vậy. Cuối cùng là một cái kết hoàn chỉnh, đẹp đẽ và đầy gợi mở, khiến cho ai đọc xong đến tập cuối đều có thể mỉm cười nhẹ nhàng. Cuộc đời có nghĩa gì, hóa ra nó rất đơn giản, mỗi người có một mục đích sống khác nhau, có thể cao xa, có thể gần gũi, có thể không là gì cả, quan trọng là ta chấp nhận nó, như Arisu chấp nhận chính bản thân mình khi bước qua quá nhiều lằn ranh sinh tử.
Bộ này phải đọc manga, như thế mới hiểu rõ, mới thẩm thấu và có thời gian suy ngẫm về những ý nghĩa mà tác giả truyền tải. Xem anime hoặc bản live-action chỉ là xem cho biết, không thể đạt được độ hay như đọc manga được. Chỉ có 18 tập nên đọc cũng không phải là vấn đề gì quá lớn.
